تشکیل تیم با انتخاب بازیکنان و استفاده از مهارت های فردی آن ها، درمیان شمار بسیاری از وظایف و تکالیفی که یک مربی درجه یک باید انجام دهد، امری مهم و اجتناب ناپذیر است. او باید به پیشرفت والیبال در گذر این سال ها هم توجه داشته باشد. در واقع با این کار یک نیم نگاهی به آینده می سازد.
امری مهم برای یک مربی است که روند تشکیل تیم خود را با بازیکنان مکمل یکدیگر برقرار سازد. سرمربی برزیل، قهرمان جهان، بر این گفته گواهی می دهد. از نظر برناردو رزنده ارزش اجتماعی تاثیر بیشتری نسبت به افراد او در موفقیت تیمش داشته است.
برای برزیل و تیم های دیگری که کمی از لحاظ فیزیکی از برزیل ضعیف تر هستند، شتاب، تغییر سرعت و سرویس های تهاجمی از اهمیت ویژه ای برای دستیابی به عملکرد بهتر برخوردار هستند. همکار آرژانتینی رزنده، کارلوس گتزلویچ، یادآوری می کند که هر تیم باید بهترین استفاده را از بازیکنانش داشته باشد. گفته ای ازاو : « سه بازیکن مانند هوگو کونته، خورخه ال گوئتا و مارکوس میلینکوویچ وظایف متفاوتی به عنوان بازیکنان جلوی تور در وسط و قسمت های کناری دارند. »
تمرکز بازیکنان باید از ابتدای یک رالی تا انتهای آن پابرجا باشد. همه ی مربیانی که مصاحبه کرده اند تاکید کردند که این نکته میتواند تأثیر مستقیمی در برد و باخت یک ست و یا در برخی موارد یک بازی داشته باشد.
برناردو رزنده : « سرعت همه جا است. همه چیز باید از پیش آماده باشد وگرنه بر بازی مسلط نخواهی شد. » فیلیپه بلین و گلن هاگ هم برنقش اساسی که توسط اعضای دیگر تیم درمسیرآماده سازی بازیکنان اجرا میشود تاکید دارند، مانند بخش پزشکی یا محاسباتی.
تشکیل تیم و نقش بازیکنان
اعتقاد به اتحاد و هماهنگی از ویژگی های یک تیم درجه یک است و خلاقیت لیبرو این یکپارچگی را افزایش داده است. لیبرو به بازیکن هفتم تبدیل شده است و این قضیه تا حد بسیاری به جز تیم جمهوری چک برای همه تیم های دیگر صدق می کند. این سیستم یک جنبه از سیر تکاملی امروزه والیبال است و فقط آینده به ما می گوید که آیا این روش ماندگار می ماند یا خیر.
هر تشکیل تیم شامل یک پاسور، یک پشت خط زن که قطر پاسوراست، دو مدافعمیانی که وقتی بازیکن عقب هستند با لیبرو تعویض میشوند ودودریافتکننده قدرتی که بازیکنان بیرونی هم نامیده میشوند.
ترکیب آغازین از این قاعده چرخشی پیروی میکند:
پاسور(S)، دریافت کننده قدرتی (R)، مدافع میانی (C)، پشت خط زن (OP) و لیبرو(L)
بهترین بازیکنان که توسط فدراسیون والیبال جهان جوایز دریافت کرده اند که اغلب کلیپ ها را توضیح می دهند عبارتند از:
بهترین سرویسزن : فرانک گرانورکا، بهترین امتیازآور : مارکوس میلینکوویچ، بهترین اسپکر: آندره ناسکیمینتو، بهترین مدافع: خوره ژوآو، بهترین دریافت کننده: پابلو میِنا، بهترین پاسور: مائوریتسیو لیما، بهترین توپگیر: هوبرت هِنو.
منتخب برتر: پاسور: نیکولا گربیچ، پشت خط زن: مارکوس میلینکوویچ، دریافت کننده ها: سرگی تتیوکاین و استفان آنتیگا، مدافعان میانی: گوستاوو اِندِرس و خوزه ژوآو، لیبرو: هوبرت هنو
بررسی تفاوت های حالت فیزیکی در پست های مختلف تا حدی جالب است. این گفته به علت این است که سرعت و روشن بینی می تواند پاسخ گوی نیاز بازیکنان کوتاه قد باشد.
پاسور
پاسور، حمله را پایگذاری می کند و کیفیت های بارز او به عنوان یک پایهگذار، روشنبینی و دقیق بودن است. بازیکنانی با قد بین۱۷۹تا۱۹۶سانتی متر میتوانند در این موقعیت دیده بشوند. گربیچ و مائوریتسیو اشاره کرده اند که هیچ قاعده یا تکنیک جهانی وجود ندارد. پاسورفقط باید یاد بگیرد که چطور توپ را به روشی پاس دهد که مناسب مهاجمانش باشد و آن ها را در شرایط متفاوت بازی به درستی انتخاب کند. در واقع تکنیک های پایه باید در مسیری آموخته شود که موجب رشد و شکوفایی کیفیت های فیزیکی و تکنیکی خاص هر شخص شود.
قبل از بازی، پاسورها باید نقشه های دفاعی تیم حریف را بررسی کنند و متوجه چگونگی بازی کردن با درنظرداشتن مدافع روی تور و داخل زمین حریف شوند. در طول مسابقه، آن ها از تمام فرصت ها با ارائه حمله سرعتی و یا حمله توسط دیگر بازیکنان در شرایط مختلف استفاده می کنند.
پشت خط زن
نقش این بازیکن هم تغییر کرده است. او به بازیکنی تبدیل شده است که توپ هایی با ارتفاع بلند را اسپک می زند و توپ ها در آخرین راه چاره به او پاس داده می شوند. او باید بسیار قدرتمند و مطمئن باشد. معمولا آن ها به دلیل خصوصیات فیزیکی خود سرویس زن های فوق العاده ای هستند، و این قضیه توسط آمار FIVB تثبیت شده است. مارکوس میلینکوویچ نشان دهنده ی مثال خوبی از خصوصیات لازم برای پایداری دراین پست است. شاید نقش آن ها محدودتر به نظر برسد ولی بسیار در حملات تعیین کننده و اساسی هستند.
دریافت کننده-مهاجم (قدرتیزن)
آن ها محور اصلی کار و نقطه اتکا تشکیل تیم هستند زیرا بسیار در دریافت توپ و دفاع عقب زمین موثر هستند. همهی آنها به این اشاره کردهاند که ویژگی که ازهمه بیش تر دراولویت است تمرکزاست که باید در رالیها به کارگرفته شود زیرا آن ها در طول رالی بسیارمورد استفاده هستند.
تمرکز و تمایل به جنگیدن برای هر توپ بسیاربا زبردستی و چالاکی آنتیگا فرانسوی و تتیوکاین روس، با شادابی و قدرت گیبا برزیلی و با نیروی کورداس یونانی جوراست. آن ها بسیاربازیکنان تکنیکی با تنوع حملات فراوان مانند توپ های پرسرعت و تند ویا نیمه بلند در منطقه۴ ویا پشت در مناطق۵و۶ هستند. اکثرتیم ها الگوی بازی خود را با افزودن این گونه حملات یعنی حمله از منطقه عقب زمین ولی متفاوت با پشت خط که پایپ نامیده می شود کامل کردند. به خاطر نقش بسیار پیچیده آن ها، ما همواره می توانیم در بین آن ها بازیکنانی که توانایی برجسته ای در هریک از موارد دریافت، توپگیری و حمله دارند را پیدا کنیم.
مدافع میانی
آن ها وظیفه رهبری دفاع روی تور را برعهده دارند و حملات سریع آن ها بازیکن رقیب را مجبور می کند تا به دفاع او بیاید. نقش آن ها سیرتکاملی بازی والیبال را دنبال می کند، بدین گونه که سرعت بسیار بالا رفته است.
سرعت و بازی خوانی تا حدی می تواند مشکل قد را جبران کند. بهترین مدافع به نام ژوآو پرتقالی بود که قد او فقط ۱۹۴ سانتی متر بود ولی با اقدامات موشکافانه، کوتاه قدی نسبی خود را خنثی کرده است. برای اینکه نقش مدافع میانی را موثر ایفا کنیم، ضروری است که کاملا با مدافع میانی و پاسور تیم حریف آشنا باشیم و اقدامات آن ها را هم در حمله وهم در دفاع از پیش معین کنیم. او هنگامی که در منطقه عقب زمین قرار میگیرد با لیبرو تعویض میشود تا وظایف دفاع عقب زمین توسط او انجام شود.
لیبرو
درچند سال گذشته، او به یک عنصر بسیار ضروری برای تشکیل تیم تبدیل شده است. او دفاع عقب زمین را هماهنگ می کند همانطورکه پاسور در جلوی زمین حملات را هماهنگ می کند. همکاری آنها موجب افزایش کارایی ارتباط مدافعان میشود.
بعضی از تیمها هنوز از تمام امکانات ارائه شده توسط لیبرو یعنی قراردادن او به عنوان رهبر دریاف کنندگان بهره نمیبرند. بهترین مثال ارائه داده شده هوبرت هنو فرانسوی است که به عنوان رئیس بازیکنان عقب زمین عمل می کند و وقتی دریافت کننده دیگری در حال حمله است او را پوشش می دهد.
برای ایفای این نقش ضروری است که لیبرو از خودگذشتگی داشته باشد زیرا باید از یک عمل انفجاری برای کسب امتیاز خودداری کند. همانطورکه هوبرت هنو می گوید: « باید هنگام توپگیری و به اشتراک گذاشتن لذت شادی به مهاجمی که این عمل را با یک حمله پیروزمند به پایان رساند،حس خوش حالی خود را پیدا کنید.»
بعضی از تیمها بسیار بهتر نسبت به دیگر تیمها با قوانین جدید وفق پیدا کردهاند ولی بیشترشان به واقعیت نقش لیبرو پی نبردهاند. بعضی فکر میکنند که او دریافتکننده دوم است و بعضی دیگر او را پایهگذار دفاع داخل زمین میدانند.
تعدادی تذکر
بدیهی است که قوانین جدید تکنیک ها را دگرگون نکردهاست، اما عمیقا موجب تحول و اصلاح رفتار و نقش بازیکنان شدهاست. مسیر تشکیل تیم تغییر کردهاست.
با قوانین گذشته، بهترین تیمها مبنای پیروزی بازی را دراختیارداشتن سرویس و انتظار برای سرزدن اشتباه از حریف برای کسب امتیاز میدانستند. امروزه شما مجبور هستید که با هر یک از راههای سرویس، حمله یا دفاع امتیاز به دست آورید. منتظر ماندن دیگر ارزش چندانی ندارد. بازیها بسیار باانرژی و پویاتر شدهاند و پیکار برای جایگاه بهتر نفسگیر است. بیش از ۱۰ تا ۱۲ تیم هستند که میتوانند برای پیروزی بجنگند بهطوری که تشخیص نتیجه برای هیچکس ممکن نباشد. این سلسله مراتب در میان هردو دسته آقایان و خانمها درحال دگرگونی است. رفتار و کردار تغییر کردهاست و به دلیل ستیزهجویی وسیعتر و تمرکز، برخی از بازیکنان موفق به خنثی کردن نقاط ضعفشان شدهاند.
2 thoughts on “تشکیل تیم در والیبال”
سلام میخواستم بپرسم آیا شما به صورت خصوصی یا فشرده هم آموزش میدید؟
سلام
با همکاران من در ارتباط باشید
سانس های مختلف آموزشی داریم که میتونید از اونها نهایت استفاده رو ببرید